(Te)vreeland

De ontmoeting met Roel Goris (76) en zijn vrouw Corlia smaakt nu al naar meer. We hebben ons voorgenomen elkaar beter te leren kennen, zo hartelijk was de ontvangst. Ik heb aan zijn lippen gehangen toen Roel vertelde over zijn leven als ambassadeur van Zuid-Afrika en zijn werkzaamheden en contacten met Mandela.

Elk verhaal zou al een blog kunnen opleveren, zoals hij eerder al grote indruk maakte met zijn bijdrage aan de #verhaalvertelmiddag, onlangs in de St Nicolaaskerk over een ‘gevecht’ met een leeuw….

Tot zijn 12^de woonde Roel in Nederland tot zijn vader besloot met zijn zeven kinderen te emigreren, zonder huis en werk. Vanaf het emigrantenschip Zuiderkruis probeerde het gezin in Pretoria een bestaan op te bouwen. Op zijn 19^de liet Roel zich al naturaliseren tot Zuidafrikaan omdat hij dan in aanmerking kon komen voor een studiebeurs. Zijn ouders hadden daar geen middelen voor. Roel bekwaamde zich in het latijn en in het Frans. Op het ministerie van informatie ontmoette hij zijn huidige vrouw en kreeg hij het aanbod als derde secretaris te gaan werken op de Zuidafrikaanse ambassade in Parijs vanwege zijn kennis van de Franse taal.

Een rumoerige tijd beleefde Roel in de Franse hoofdstad ten tijde van apartheid. De ambassade werd toen tot driemaal toe overvallen. Zijn twee kinderen werden in Parijs geboren. Na een tussenstop in Pretoria volgde in 1986 een overplaatsing naar Brussel waar Roel als tweede secretaris werd belast met de lobby richting het Europese parlement.

Na vier jaar keerde Roel weer terug naar zijn ‘tweede vaderland’ en brak de moeilijkste tijd van zijn leven aan, want in mei 1990 werd Mandela vrijgelaten. Zijn eerste grote proeve van bekwaamheid die hij moest afleggen was de deelname aan de Wereldexpositie in Sevilla te organiseren zonder budget. In die tijd maakte zijn vrouw -uit pure nood- zelf de uniforms van de staf. Op dat moment telde Zuid-Afrika weer mee in de wereldpolitiek en werd geacht overal acte de préséance te geven.

Daarna volgde zijn benoeming als consul-generaal in Bangkok. En weer later werd Roel ambassadeur van Thailand en verantwoordelijk voor alle diplomatieke betrekkingen in Zuidoost-Azië. Met als hoogtepunt een tour van Mandela door Thailand, Singapore, Maleisië, Brunei en de Filippijnen. Dat betekende dat Roel alle speeches schreef voor Mandela en alle gesprekspunten opstelde voor alle ontmoetingen met de verschillende staatshoofden. In die tijd waren de secretaresse en Roel de enige blanke vertegenwoordigers in de staf van Mandela. Tot de dag vandaag is Roel er trots op dat Mandela geen Engels, maar Zuidafrikaans tegen hem sprak.

Op 51-jarige leeftijd kwam er ook een einde aan zijn droomleven. Hij maakte toen ruimte voor een zwarte vervanger en zwaaide af met een kleine afkoopsom, want er was geen pensioen opgebouwd. De laatste 20 jaar heeft Roel gewerkt als gids in de toeristische sector. Zijn kinderen waren inmiddels naar Nederland verhuisd, nadat Roel eerst zijn oude nationaliteit had teruggekregen. De coronatijd versnelde zijn keuze ook terug te keren naar zijn ‘eerste vaderland’. ,,Het voordeel was dat we thuis altijd Nederlands hebben gesproken. Dat maakte de overstap een stuk makkelijker voor mij en mijn vrouw.’’

Ze moesten alleen hun stulpje in Knysna in een romantische baai aan de zuidkust van Zuid-Afrika achterlaten. Het beeld van zijn zus die nog maar twee uur per dag stroom heeft en over water kan beschikken, deed hun beseffen dat ze ook aan de Vijverlaan in Vreeland heel bevoorrecht zijn. ,,We wonen nu in de buurt van de kinderen. We voelen ons hier zeldzaam thuis, mede door de kerk. Het geloof heeft ons altijd veel steun bezorgd en vriendschappen opgeleverd. Uiteindelijk heeft het dorp het huis aan ons verkocht. De sfeer sprak ons direct aan. We wonen er nog maar een jaar maar zijn al verknocht aan de mensen en de omgeving.’’

Ook zijn passie voor muziek heeft Roel hervonden in Nederland. Hij is lid van Vocaal Vreeland en het landelijke Nederlandse concert mannenkoor. Speciaal voor dit blog heeft hij zijn gitaar even gepakt om een prachtig Zuidafrikaans nummer te spelen. Het deed mij denken aan Stef Bos, toevallig ook de favoriete muzikant van Roel…